Piwne odpady oczyszczają środowisko....

Hiszpańscy naukowcy udowodnili, że nawet odpady z browarów mogą być sprzymierzeńcem w uprawie roślin. Ich obecność jest szczególnie pożądana w środowisku miejskim, gdzie z czystością powietrza, o czym doskonale wiedzą chociażby mieszkańcy Krakowa, nie jest najlepiej.

Badacze opracowali specjalny materiał, którego używanie w browarach może być prawdziwą rewolucją. I to taką, na której skorzystają przede wszystkim duże aglomeracje miejskie. Materiał bazuje na glinie i organicznych pozostałościach z produkcji piwa, jest lekki i sprawia, że rośliny lepiej rosną, a powietrze jest czystsze.

"Dzięki temu, nie przeciąża on obszarów ogrodowych, powstających coraz częściej na dachach budynków miejskich. Ma też świetne właściwości izolacyjne" - powiedziała Carmen Martinez z uniwersytetu w Jaen. Ujawniła, że nowość bazuje na odpadach organicznych z procesu tłoczenia i filtrowania jęczmienia i jego słodowania. W całym procesie wyrobu piwa na jeden jego hektolitr przypadają aż 23 kg tych odpadów.

Maja

Źródła https://noizz.pl/nauka-i-technologia/piwne-odpady-moga-wspierac-miejskie-powietrze/fydbyfq

https://pixers.pl/obrazy-na-plotnie/piwo-na-kieliszki-34285166

Eko święta

Ten pomysł jest coraz popularniejszy w naszym kraju – zamiast sprzedawać choinki, niektóre firmy wypożyczają je na okres świąteczny. Co najlepsze nie tylko wypożyczą, ale również dostarczą drzewko w wyznaczonym terminie, a po świętach przyjadą je odebrać.

Choinkę zamówić możemy m.in. przez stronę wypozyczalniachoinek.eu. To właśnie dzięki nim możesz sprawić, że święta będą bardziej eko. Cały zamysł biznesu wziął się z chęci ocalenia ponad 5 milionów drzewek, które co roku są wycinane, aby ozdobić nasze domy.

Jak wypożyczyć choinkę na święta? To banalnie proste – na stronie Wypożyczalni Choinek w zakładce "JAK TO DZIAŁA?" znajdziecie instrukcję wypożyczenia krok po kroku. Aby zamówić choinkę macie do wyboru trzy opcje: wypełnić internetowy formularz, zamówić telefonicznie lub przejść się do warszawskiej siedziby wypożyczalni przy  ulicy Kadetów 1 i tam omówić szczegóły wypożyczenia.

Maja
Źródła  http://wypozyczalniachoinek.eu/nasza-historia/
https://noizz.pl/spoleczenstwo/wypozyczalnie-choinek-w-polskich-miastach/r9dv0q4

Erupcje słoneczne

Erupcje słoneczne "wysyłają" w przestrzeń kosmiczną naładowane cząsteczki, które mogą oddziaływać na pole magnetyczne Ziemi. Jedno z najsilniejszych tego typu zjawisk, znane jako "Zdarzenie Carringtona", miało miejsce w 1859 roku. Zaburzenia ziemskiego magnetyzmu spowodowały awarie sieci telegraficznych w całej Europie i Ameryce Północnej. Były też przypadki zapalania się od iskier papieru w telegrafach. Mimo odłączenia baterii indukowany prąd był na tyle silny, iż pozwalał na przesyłanie wiadomości telegraficznych. Niebo rozświetliły olbrzymie zorze w kolorach czerwonym, zielonymi i różowym, widoczne nawet w tak daleko położonych na południe okolicach jak Hawaje czy Panama. Poszukiwacze złota w Górach Skalistych pomylili zorzę ze wschodem słońca, wstali i zaczęli szykować śniadanie. Cztery lata temu, dzięki obserwacjom przez teleskop Keplera, udało się dostrzec tzw. superrozbłyski gwiazd, około 10 tys. razy silniejsze niż te, do których doszło w 1859 roku. Taką energię może też wytworzyć Słońce. Jak twierdzą badacze, gigantyczne wybuchy były odczuwane na Ziemi w 774 roku. Wtedy to Słońce wytworzyło energię o 20 razy większej mocy niż "Zdarzenie Carringtona". Szacuje się, że takie eksplozje będą się powtarzać co 1000 - 1250 lat, choć nie jest to sztywno ustalony przedział. Do kolejnych wybuchów doszło też w 993 roku, a współcześnie 13 marca 1989 roku, kiedy w Quebecu burza słoneczna o znacznie mniejszej mocy w dwie minuty unieruchomiła sieć energetyczną obsługującą ponad 6 milionów użytkowników.


Maja
Źródła https://noizz.pl/nauka-i-technologia/wybuchy-na-sloncu-niebezpieczne-zjawisko/znh6cqj
https://artemis.wszib.edu.pl/wordpress/kchoragw/ 

Erupcje wulkaniczne

• Co roku na świecie ma miejsce około 60 dużych erupcji wulkanicznych w tym kilka z nich (dwa lub trzy) to bardzo potężne, gwałtowne wybuchy.
• Erupcje wulkaniczne są wywoływane przez magmę, gorące płynne skały znajdujące się pod powierzchnią Ziemi. Magma jest mniej gęsta niż skały znajdujące się nad nią więc stara się wydostać na powierzchnię.
• Kiedy magma jest w stanie płynnym, wybuchy są wylewne (efuzywne), co oznacz, że podczas nich lawa sączy się przez cały czas.
• Kiedy magma lepi się wybuchy są eksplozywne. Magma zatyka kanał wulkaniczny, aż do momentu , kiedy narasta tak duże ciśnienie, że magma jest wystrzeliwana w górę niczym korek od szampana. Podczas eksplozji warstwy magmy, zatykającej kanał wulkaniczny, jest ona rozrywana na kawałki pozostawiając po sobie tylko popiół i żużel. Podczas erupcji eksplozywnej wysoko w powietrze wyrzucane są kule gorącej magmy, popiołu, żużlu, pumeksu, gazy i bardzo gorąca para.
• Wulkany zazwyczaj nie poprzestają na jednej erupcji, przerwa pomiędzy wybuchami może wynosić od kilu minut do kilku tysięcy lat.
• Magma w okolicach stref subdukcji zawiera 10 razy więcej gazów, tak więc erupcje wulkanów znajdujących się w tych obszarach przebiegają zdecydowanie bardziej gwałtownie.
• Gazy znajdujące się w magmie mogą zwiększyć swoją objętość setki razy w zaledwie kilka sekund.

Maja
Źródła  http://wulkanyswiata.blogspot.com/2015/12/pierwsza-erupcja-wulkanu-momotombo-od.html
"Księga najciekawszych faktów" wydawnictwa SBM

Przetrwać zimę

• Niektóre zwierzęta np. małe ssaki takie jak nietoperze, chomiki, susły ale także i borsuki czy jenoty radzą sobie z zimnem i brakiem pożywienia zapadając w głęboki sen,  zwany snem zimowym. Podczas snu zimowego temperatura ciała zwierzą spada a ich tętno i oddech spowalnia się, dzięki temu by przeżyć potrzebują niewiele energii.
• Motyle i inne owady zapadają zimą w stan spowolnienia procesów życiowych, zwany diapauzą.
• Gady takie jak jaszczurki i węże zapadają w letarg, kiedy tylko robi się zbyt zimno. Budzą się z niego, gdy tylko temperatura wzrośnie.
• Szczekuszka (mały zajęczak) buduje w lecie stogi siana, aby zapewnić sobie pożywienie w zimie.
• Bobry zbierają gałęzie jesienią i przechowują je w pobliży swoich nor, żeby móc żywić się ich korą w czasie zimy.
• Wiewiórki zakopują jesienią zapasy orzechów, szyszek w ziemi, aby móc się nimi żywić w zimie. Wydają się one mieć wyjątkowo dobrą pamięć, gdyż znajdują większość swoich zapasów gdy tyko ich potrzebują.
• Niedźwiedzie zapadają zimą w sen, ale nie wszyscy naukowcy zgadzają się co do tego, czy można nazwać ten stan hibernacją (snem zimowym).
• Makaki (niewielkie małpy z rodziny makakowatych) w Japonii grzeją się w zimie, kąpiąc się  gorących źródłach wulkanicznych.

Maja
Źródła https://pl.wikipedia.org/wiki/Makak
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sen_zimowy
http://www.newsweek.pl/wiedza/nauka/jak-zwierzeta-zapadaja-w-sen-zimowy-newsweek-pl,artykuly,351880,1,1,2.html
"Księga najciekawszych faktów" wydawnictwa SBM 

Anatomia

Lekcja anatomii doktora Tulpa – obraz namalowany w 1632 przez holenderskiego malarza Rembrandta.

• Anatomia jest nauką o budowie ludzkiego ciała. Jednym z jej odłamów jest anatomia porównawcza zajmująca się porównywaniem budowy ciała ludzkiego do budowy ciał  zwierząt.
• Większość naszej wiedzy o ludzkiej anatomii pochodzi od anatomów z XVI i XVII wieku, którzy skrupulatnie przecinali siała i dokładnie przecinali to co zobaczyli. Jednakże pierwszym wielkim anatomem był już antyczny lekarz Galen (129-199).
• Pierwsza wielka książka o anatomii została napisana w 1543 roku przez flamandzkiego naukowca Andreasa Vesaliusa (1514-1564). Jest ona zatytułowana "De Humani Corporis Fabrica" co znaczy "O budowie ludzkiego ciała".
• Żeby opisać położenie poszczególnych części ciała, anatomowie podzielili ciało na ćwiartki.
• Pozycja anatomiczna jest to położenie ciała,  w którym może być omawiana jego budowa anatomiczna - pionowo z rękami zwisającymi po dwóch stronach ciała i oczami, dłońmi oraz palcami u stóp skierowanymi do przodu.
• Środkowa płaszczyzna wieńcowa dzieli ciało na dwie części przednią (brzuszną) i tylną (grzbietową). Płaszczyzny wieńcowe są to każde przekroje przez ciało z boku na bok. równoległe do środkowej płaszczyzny wieńcowej.
• Każda część ciała ma swoją nazwę łacińską, ale anatomowie stosują proste polskie nazewnictwo jeśli akie istnieje.

Maja
Źródła https://pl.wikipedia.org/wiki/Lekcja_anatomii_doktora_Tulpa
http://bigthink.com/Picture-This/does-the-art-world-have-a-demographics-problem
"Księga najciekawszych faktów" wydawnictwa SBM

Maliny

Maja
Źródła http://www.motywujemy24.pl/3634/dlaczego_warto_jesc_maliny.html

Lasy na świecie

Ogólna powierzchnia lasów świata wynosi około 4 033 060 tys. ha. Przeciętna lesistość w krajach świata (w stosunku do powierzchni lądowej) wynosi około 31%, a na 1 mieszkańca Ziemi przypada około 0,60 ha lasu, tj. około 2,5 krotnie więcej niż w Polsce.

Do krajów o największej powierzchni lasów (w procentach ogólnej powierzchni lasów świata należą: Rosja (20%), Brazylia (13%), Kanada (8%), USA (7%) oraz Chiny (5%). Kraje Unii Europejskiej z powierzchnią lasów około 157 mln ha stanowią około 4% powierzchni lasów świata. Polska (9,3 mln ha) zajmuje 55. miejsce na liście krajów według powierzchni lasów. Powierzchnia lasów w Polsce stanowi 0,23% lasów świata oraz około 6% powierzchni lasów Unii Europejskiej. Natomiast zasoby drzewne kraju (2,3 mld m3) stanowią 9,5% zasobów lasów UE, co daje Polsce 4. miejsce wśród tych krajów.

Lesistość Polski wynosząca 30,5% (w stosunku do powierzchni lądowej) jest zbliżona do przeciętnej lesistości świata (31%), Afryki Zachodniej i Środkowej (32%) oraz Ameryki Północnej (33%). Lesistość naszego kraju jest także zbliżona do lesistości Europy (bez Rosji) wynoszącej 32,2%. Jest ona natomiast zdecydowanie niższa od lesistości Ameryki  Południowej (49%), Europy razem z Rosją (45%), Azji Południowej i Południowo-Wschodniej (35%) oraz Ameryki Środkowej (38%). Lesistość Polski jest natomiast zdecydowanie wyższa niż lesistość całej Afryki (23%), Azji (19%) oraz Oceanii (23%).

W ciągu ostatnich dwóch 10-leci ogólna powierzchnia lasów świata zmniejszyła się o około 13 534 tys. ha, tj. o 0,34%. W Polsce w tym okresie nastąpił wzrost powierzchni lasów z 8 884 tys. ha (powierzchnię lasów według GUS w 1990 r. [GUS 2000] zwiększono o – oszacowaną na około 190 tys. ha – powierzchnię gruntów związanych z gospodarką leśną) do 9 329 tys. ha w 2010 r. [GUS 2011], tj. o 445 tys. ha, a zatem o 5,0% (0,5% rocznie); nastąpił w tym okresie również wzrost lesistości z 27,8% do 29,2%.

Do regionów o największej powierzchni lasów przypadającej na 1 mieszkańca należą: Oceania (5,48 ha), Ameryka Południowa (2,25 ha), Ameryka Północna (1,50 ha) oraz Europa (łącznie z Rosją) – 1,37 ha. Natomiast najmniej powierzchni leśnej przypada na 1 mieszkańca w Azji (0,15 ha) oraz na Karaibach (0,17 ha). Z kolei w Afryce na 1 mieszkańca przypada średnio 0,68 ha lasów.

Maja

Źródła  https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/lasy-na-swiecie-cd

http://www.green-projects.pl/2017/02/ile-jest-drzew-na-swiecie/

marchewka

Maja
Źródła http://wszystkookuchni.pl/19965,Marchewka_10_powod%C3%B3w_dla_kt%C3%B3rych_warto_j%C4%85_je%C5%9B%C4%87

Brokuły

Maja
Źródła https://zszywka.pl/p/5-powodow-dla-ktorych-warto-jesc-br-8093973.html

Pomelo

Pomelo uprawia się w krajach Europy Wschodniej, Chinach, Japonii czy Tajlandii. Jest słodsze i łagodniejsze od grejpfruta, ma grubą, zieloną skórkę i białym, żółtym lub różowym chrupkim miąższu.

Cały owoc, nawet obrany ze skórki waży około 600 g, stąd, w porównaniu do innych cytrusów, jego kaloryczność jest stosunkowo większa i wynosi około 230 kcal. Na energię składają się głównie cukry (około 60 g), pozostałe składowe to białko 4,5 g oraz błonnik 6,1 g.

Pomelo zdumiewa przede wszystkim wysoką zawartością witaminy C – sztuka zawiera jej ponad 370 mg, co daje 6-krotnie większą wartość niż dzienne zapotrzebowanie w ten związek. Również w zadowalających ilościach występuje w nim potas. W jednym pomelo jest go około 13,5 mg (40 proc. RDA). Pomelo jest jednak źródłem też innych cennych substancji, w tym witamin z grupy B, miedzi, fosforu czy magnezu.

Pomelo jest ważnym źródłem kwasu askorbinowego, dlatego ludność azjatycka wykorzystuje go do wzmacniania układu odpornościowego. Witamina C działa wielokierunkowo, jednak najważniejszą funkcję, jaką pełni w organizmie, jest działanie przeciwutleniające i pomoc w zwiększaniu aktywności białych krwinek, chroniących ciało przed intruzami. Kwas askorbinowy pomaga zwalczyć infekcje, które prowadzą do przeziębienia, kaszlu, gorączki i innych, bardziej poważnych objawów na tle wirusowym czy bakteryjnym

Wysokie stężenie witaminy C chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Cząstki te degradują komórki i tkanki, między innymi skórę. Pierwsze odznaki starzenia się, takie jak zmarszczki, wiotczenie się skóry czy plamy starcze to wynik braku kolagenu lub nadmiernego wpływu wolnych rodników na organizm. Wysokie spożycie witaminy C pomaga zneutralizować ich działanie, jak też przyczynia się do syntezy kolagenu – białka niezbędnego do wzmacniania skóry, chrząstek i więzadeł.

Pomelo, jak zresztą większość owoców, zawiera spore ilości błonnika. W jednej sztuce mieści się około 25 proc. dziennego zapotrzebowania na ten składnik. To dobra wiadomość, ponieważ mamy pewność, że owoc ten będzie pozytywnie wpływał na nasze trawienie. Optymalna zawartość błonnika w diecie wspomaga płynny ruch pokarmu w przewodzie pokarmowym oraz pobudza wydzielanie soków żołądkowych, w celu rozbicia trudniejszych do strawienia białek czy tłuszczu. To eliminuje problemy z zaparciami.

 Maja https://kobieta.onet.pl/zdrowie/zycie-i-zdrowie/pomelo-owoc-kalorie-wlasciwosci-i-witaminy-jak-jesc-owoc-pomelo/srgy8e

 https://tesco.pl/smaczna-strona/uploads/get/Produkt/66/1200/25/23222/pomelo-ciekawostki.jpeg
 https://storage.googleapis.com/drhealthbenefits/2017/05/Health-Benefits-of-Pomelo.jpg

Podstawy systematyki

Systematyka jest nauką, która bada różnorodność organizmów, ich pokrewieństwo ewolucyjne oraz klasyfikację. Zajmuje się uporządkowaniem świata organizmów żywych, tak, aby w jak najbardziej wiarygodny sposób przedstawić ich rozwój rodowy, a więc filogenezę. Aby stworzyć rozwój filogenetyczny organizmu systematyka czerpie z wielu dziedzin nauki w tym pomocnych, a więc anatomii, embriologii, genetyce, ekologii i biochemii.

Taksonomia to dział systematyki, który zajmuję się zarówno teoretycznymi jak i praktycznymi zasadami klasyfikacji organizmów. Systemy klasyfikacyjne nieustannie zmieniają się i wraz z rozwojem poszczególnych dziedzin biologii są modyfikowane. Wiadomości, jakie można uzyskać dzięki systematyce organizmów są przydatne również w takich gałęziach wiedzy jak rolnictwo, leśnictwo czy farmacja
 Systemy klasyfikacji organizmów złożone są z jednostek systematycznym, którym przypisywane są odpowiednie obiekty biologiczne, a więc wszelkie organizmy. Jednostki systematyczne nieco różnią się w botanice i zoologii, ale najwyższą jednostką systematyczną zawsze jest królestwo. Dalej kolejno wymienia się: gromada, klasa, rząd, rodzina, rodzaj, gatunek, odmiana, forma. Jeśli chodzi o kolejne niższe rangą jednostki w zoologii to: typ, gromada, rząd, rodzina, gatunek, podgatunek. Często wyróżnia się również pośrednie jednostki taksonomiczne takie jak podgromada czy podtyp. Podstawowa jednostka systematyczna to gatunek. Gatunek to zbiór osobników wykazujących podobieństwo i swobodnie krzyżujących się i wydających potomstwo w warunkach naturalnych. Każdy organizm posiada ściśle określoną pozycję systematyczną w systemie klasyfikacji. Taksonem nazywamy każdy obiekt biologiczny, który zalicza się do jednostki systematycznej dowolnego poziomu np systematyka sosny zwyczajnej.

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Gromada	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	sosna zwyczajna
Nazwa systematyczna
Pinus sylvestris L.

Za ojca systematyki uważa się Karola Linneusza  szwedzkiego przyrodnika i lekarza, profesora Uniwersytetu w Uppsali. Jest on autorem dzieła Systema Naturae, w którym opisał podstawy stworzonego przez siebie systemu klasyfikacji organizmów oraz upowszechnił zasadę binominalnego (dwuimiennego) nazewnictwa biologicznego, a także klasyfikacji minerałów. Opisał około 7700 gatunków roślin i 4162 gatunki zwierząt (obecnie oznacza się je skrótem „L.” za nazwą łacińską taksonu). Stworzony przez niego system taksonomiczny, choć był sztuczny, stał się podwaliną współczesnej taksonomii.

Maja
Źródła http://www.biologia.net.pl/organizmy/systematyka-organizmow.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sosna_zwyczajna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Karol_Linneusz#Systema_Naturae
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ac/Systema_Naturae_cover.jpg

Witamina K

 


 Maja
 Źródła http://fitruda.blogspot.com/

papier

Maja
Źródła http://stenaekostacja.pl/infografika-recykling-papieru/

 

Maja
Źródła http://infografika.wp.pl/title,Genialny-sposob-na-zdrowe-bicepsy,wid,14420608,wiadomosc.html?ticaid=11a0b3

Mszaki

Do mszaków zaliczane są różnorodne organizmy, które łączy podobny plan budowy - nie rozgałęziona oś zakończona pojedynczą zarodnią. Ponadto u wszystkich mszaków występuje ten sam typ przemiany pokoleń: gametofit (1n) żyje znacznie dłużej od sporofitu, jest zielony, samożywny i rozmnaża się płciowo (wytwarza gamety); sporofit (2n) jest krótko żyjący i zawsze zależny od gametofitu, jest pokoleniem rozmnażającym się bezpłciowo.. Gametofit jest więc "właściwą" rośliną, a zależny od niego sporofit obumiera. Gametami żeńskimi u mszaków są nieruchome komórki jajowe wytwarzane w rodniach. Męskie gamety są ruchliwymi plemnikami powstającymi w gametangiach męskich - plemniach. Rozmnażanie płciowe przebiega na drodze oogenezy.

Królestwo: Eukariota
Gromada: Rośliny osiowe
Podgromada: Mszaki
Klasa: Wątrobowce
Klasa: Mchy
Podgromada: Glewiki


Wątrobowce
Oprócz plech o prymitywnej budowie, wśród wątrobowców spotykane są również rośliny o złożonej budowie anatomicznej, ze zróżnicowaniem na epidermę z aparatami szparkowymi, tkanką spichrzową, wzmacniającą, asymilacyjną oraz prymitywnymi elementami przewodzącymi. Gametofity wytwarzają chwytniki, którymi przytwierdzają się do podłoża. Komórki większości wątrobowców zawierają specyficzne utwory zwane ciałami oleistymi o nieznanej dotychczas roli. Charakterystyczna cechą wątrobowców jest także rozwój sporofitu, który do momentu dojrzenia zarodników pozostaje w rodni. Dopiero tuż przed dojrzeniem zarodników komórki tracą chloroplasty i sporofit przyjmuje barwę czarną. Jest  to dowód na to, że sporofit wątrobowców uległ długiemu procesowi redukcji. Dojrzały sporofit wysuwa się następnie z rodni, zarodnia pęka podłużnie, zarodniki wysypują się w ciągu kilkunastu godzin, po czym sporofit kończy swój żywot.
 Mchy

Mchy to rośliny o prostej budowie. Są drobne, mierzą od 1 do 10 cm; tylko wyjątkowo osiągają większą wysokość.
Zamiast korzeni mają chwytniki, które są cienkimi, nitkowatymi wyrostkami łodygi. Przytrzymują one mech w podłożu. Pobierają nimi także wodę, choć więcej jej chłoną listki mchu. Obrastają one gęsto łodyżkę. Fotosynteza u mchów przebiega w listkach.

Mchy nie wytwarzają kwiatów, owoców ani nasion. Latem na szczycie łodyg wyrastają nieulistnione pędy zakończone zarodnią w kształcie puszki, w której rozwijają się zarodniki. Po ich dojrzeniu zarodnia otwiera się, a zarodniki się rozsypują. Z zarodników wyrastają młode rośliny.

Mchy rosną przede wszystkim w miejscach zacienionych i wilgotnych. Warunki takie istnieją w wilgotnych, gęstych lasach, nad brzegami strumieni i wolno płynących rzek, w sąsiedztwie źródeł, na bagnach i w miejscach zanikających jezior. Mchy mają bardzo niskie wymagania, więc pojawiają się także w szczelinach skał czy między kamieniami, jeżeli tylko przez część roku dostanie się tam wystarczająca ilość wody. Mchy, tworząc gęste kępy, potrafią magazynować duże ilości wody. Są odporne na okresowe wysychanie. Nawet mocno wysuszone wracają do życia już w kilka godzin po ich ponownym zamoczeniu. Szczególnym przykładem mchów są torfowce. Porastają one mokradła i zanikające zbiorniki wodne. Duże obszary porośnięte torfowcami zamieniają się w torfowiska, które są zbudowane z narastających, coraz grubszych warstw obumarłych mchów, zamieniających się stopniowo w torf.

 

 Płonnik pospolity-rozmnażanie płciowe mchów. Może zachodzić tylko wtedy gdy mech nasiąknie deszczem lub rosą.
Na szczycie gametofitu żeńskiego (wyższy i węższy od męskiego) tworzą się rodniostany, czyli skupienia rodni. W tym samym czasie na szczycie gametofitu męskiego powstają plemniostany, czyli skupienia plemni. W każdej rodni powstaje jedna komórka jajowa zaś w każdej plemni wiele ruchliwych plemników. Plemniki wabione są do rodni wytwarzanymi przez nie substancjami chemicznymi. Połączeni się plemnika i komórki jajowej prowadzi do zapłodnienia (powstaje zygota).
Zygota rozwija się na dnie rodni i dzięki kolejnym podziałom mitotycznym tworzy zarodek (miniaturkę sporofitu). Sporofit wrasta tzw. stopą w szczyt gametofitu żeńskiego. Korzystając z substancji pokarmowych gametofitu sporofit intensywnie rośnie tworząc setę zakończoną zarodnią.
Niedługo po tym znajdujące się w puszce komórki zarodnikotwórcze przechodzą podział mejotyczny, powstają z nich haploidalne zarodniki.
Kiedy zarodnia dojrzewa odpada czepek otwiera się puszka i zarodniki wysypują się. Jeśli zarodniki trafią na odpowiednie podłoże to kiełkują tworząc samożywny splątek. Ze splątków wyrastają odpowiedniej płci gametofity, które dojrzewają tworząc gametangia i cykl się powtarza.


Maja
Źródła http://www.poznajtatry.pl/?strona,doc,pol,glowna,1386,0,306,1,1386,ant.html
 http://www.poznajtatry.pl/?strona,doc,pol,glowna,1386,0,306,1,1386,ant.html
 http://1.bp.blogspot.com/-ltzUMuxnWZI/VFtPAhEDkuI/AAAAAAAAAUU/hRiWThX1ADo/s1600/Andrzej%2BCzubaj%2B-%2BBiologia%2BPL-27.png
 http://content.epodreczniki.pl/content/womi/96279/classic-980.png
https://www.epodreczniki.pl/reader/c/130053/v/latest/t/student-canon/m/ic1ZFjVE1r#ic1ZFjVE1r_d5e372
 https://www.edukator.pl/Rozmnazanie-mchu-plonnika,2282.html

Mitoza i mejoza

Zdolność do podziału jest charakterystyczna dla żywej komórki. Dzielenie komórek rozpoczyna się zawsze od podziału jądra komórkowego ( kariokineza). Następnie dochodzi do podziału cytoplazmy, czyli cytokinezy. Wskazać można tu na podział jądra, który doprowadza do powstania komórek mających jądra o takiej samej liczbie chromosomów. To właśnie mitoza.
Mitoza jest to proces podziału jądra komórkowego, który odbywa się bez redukcji liczby chromosomów. Zachodzi on w komórkach somatycznych. W podziale typu mitotycznego wyróżnić można cztery podstawowe fazy, przedzielone interfazami. Te etapy to:

1. profaza - w tym etapie z chromatynowej siateczki wykształcają się chromosomy; początkowo są one cienkie i długie, ale później dochodzi do ich skrócenia; w każdym chromosomie wskazać można na dwie chromatydy; pod koniec tej fazy zanika jąderko i błona jądrowa; w ich miejsce powstaje wrzeciono kariokinetyczne;
2. metafaza - chromosomy zaczynają się ustawiać w równikowej płaszczyźnie; wyraźnie widać budowę chromosomów;
3. anafaza - zaczyna się podział centromerów; chromatydy oddzielają się od siebie;
4. telofaza - siostrzane chromosomy ulegają procesowi despiralizacji; na nowo odbudowywane jest jąderko i błona jądrowa;

W wyniku kariokinezy powstają dwa potomne jądra. Liczba i kształt chromosomów komórek potomnych odpowiada liczbie i kształtowi komórki macierzystej.
Proces ten ma określone znaczenie. Dzięki niemu liczba komórek zostaje podwojona, co odgrywa rolę m.in. we wzroście ciała i przyroście masy. Powoduje to także przekazywanie tej samej informacji genetycznej.

Mejoza jest to podział redukcyjny jądra komórkowego, prowadzący do wytworzenia haploidalnych komórek płciowych, czyli gamet, u zwierząt tkankowych, zarodników u mszaków i paprotników oraz ich odpowiedników u roślin nasiennych, u organizmów niższych (np. glonów, pierwotniaków) mejoza nie musi być związana z produkcją gamet bądź zarodników i zachodzi w różnych fazach cyklu życiowego.
 

W procesie mejozy następuje redukcja liczby chromosomów do połowy, zachodząca poprzez rozdział chromosomów homologicznych między jądra komórek potomnych. Każdy podział mejotyczny obejmuje 2 sprzężone ze sobą kolejne podziały jąder, podobne do mitozy; tylko 1. podział jest właściwym podziałem redukcyjnym i zawsze jest poprzedzony replikacją DNA. Pierwsza faza mejozy, czyli I profaza, jest najdłuższą fazą mejozy i wyróżnia się w niej kilka stadiów: leptoten, zygoten, pachyten, diploten i diakinezę.

Czas trwania mejozy u różnych gatunków jest różny, od kilkunastu godzin (u pantofelka podczas koniugacji) do kilkudziesięciu lat (w oogenezie u samic ssaków). Mejoza jest czynnikiem, który zapewnia stałość zespołu chromosomów w kolejnych pokoleniach, zapobiegając podwajaniu się liczby chromosomów przy zapłodnieniu. Jednocześnie crossing-over i niezależna segregacja chromosomów w I anafazie stwarzają możliwość ogromnej różnorodności genetycznej; natomiast zaburzenia w przebiegu mejozy prowadzą do poważnych wad rozwojowych.

 Maja
Źródła  https://www.bryk.pl/wypracowania/biologia/botanika/18817-mitoza-opis-procesu-i-znaczenie.html
 http://4.bp.blogspot.com/-wtHgrZI9TwI/UxjA_iz8VNI/AAAAAAAAAEc/pjb-hpupRNM/s1600/mitoza.png 
http://biokabinet.weebly.com/uploads/4/3/4/3/43431175/35086.jpg?623
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/mejoza;3939408.html

Wymiana i transport substancji w organizmie - dyfuzja, osmoza, endocytoza, egzocytoza

Wymiana substancji pomiędzy komórką a otoczeniem jest niezwykle istotna dla jej prawidłowego funkcjonowania i zachowania homeostazy. Organellum, które wydaje się być najistotniejsze w kontaktach ze środowiskiem zewnętrznym jest błona komórkowa.

Błony komórkowe to twory niezwykle dynamiczne, selektywne, często funkcjonują tak, jakby „wiedziały” jakie substancje zatrzymać, a jakie, na drodze transportu transbłonowego, mogą przekroczyć ich barierę. Błona komórkowa to struktura otaczająca komórkę, zbudowana z dwuwarstwy lipidowej i zakotwiczonych w niej białek. Struktura ta jest asymetryczna, płynna i dynamiczna. Transport przez błony komórkowe może zachodzi w dwojaki sposób:

I – bez nieodwracalnych zmian w ich strukturze. Do tego typu należą dyfuzja prosta, dyfuzja ułatwiona;

II – z następstwem nieodwracalnych zmian w strukturze błon komórkowych. Zalicza się do niego endocytozę i egzocytozę.

Dyfuzja prosta jest procesem, który polega na samorzutnym transporcie cząsteczek mającym na celu wyrównanie stężeń. W obrębie komórki dyfuzja prosta prowadzi do wyrównania stężeń po obu stronach błony biologicznej. W mechanizmie tym przemieszczane są przez błonę substancje o niewielkich wymiarach cząstek i ładunku obojętnym (np. gazy – CO2,O2 ), a także substancje rozpuszczalne w tłuszczach np. kwasy tłuszczowe, etanol i hormony sterydowe. Zgodnie z mechanizmem dyfuzji cząsteczki substancji rozpuszczonej (jeżeli błona komórkowa jest dla niej przepuszczalna) przemieszczają się do roztworu o mniejszym stężeniu (roztwór hipotoniczny).
Dyfuzja ułatwiona zachodzi przy udziale białek pomocniczych, które uczestniczą w transporcie jonów i substancji o większych masach cząsteczkowych, nadal zgodnie z gradientem stężeń. Białka pomocnicze odgrywają rolę przenośników błonowych lub kanałów jonowych. Przenośniki błonowe posiadają w swej strukturze specjalne miejsce, do którego łączy się określona substancja (np. glukoza). Związanie substancji transportowanej do przenośnika powoduje chwilową zmianę jego konformacji przestrzennej, obrócenie i przeniesienie owej substancji na drugą stronę błony komórkowej.

Osmoza jest odmianą dyfuzji, w której przez błonę półprzepuszczalną przenika rozpuszczalnik, aby wyrównać stężenia po obu stronach błony biologicznej. W mechanizmie osmotycznym jest transportowana woda. Woda przenika z roztworu o mniejszym stężeniu (hipotoniczny) do roztworu o wyższym stężeniu (hipertoniczny). Jeżeli umieści się komórkę w środowisku o wyższym stężeniu, a więc w roztworze hipertonicznym, nastąpi wypływ wody z komórki na zewnątrz. W wyniku tego komórka traci jędrność (turgor). Takie zjawisko obserwuje się w komórkach roślinnych. Po umieszczeniu komórki roślinnej w roztworze hipertonicznym (np. NaCl), dojdzie do wycieku wody z komórki, a co za tym idzie kurczenie się wakuoli i odstawanie protoplastu od ściany komórkowej. Zjawisko to nosi nazwę plazmoliza. Jest to proces odwracalny, gdyż po umieszczeniu komórki w roztworze hipotonicznym woda napłynie z powrotem do komórki i wróci do stanu prawidłowego uwodnienia. To zjawisko to deplazmoliza. Jeżeli komórka będzie przechowywana w roztworze hipertonicznym dłuższy czas może dojść do pęknięcia błony komórkowej i rozerwania komórki.

Termin „endocytoza” obejmuje trzy rodzaje transportu: fagocytozę, pinocytozę. Fagocytoza polega na włączaniu do komórki stałych elementów takich jak bakterie, pozostałości po innych komórkach czy też fragmentów substancji międzykomórkowej. Pinocytoza nakierunkowana jest na pobieranie cząsteczek rozpuszczonych w płynach fizjologicznych. Zarówno fagocytoza jak i pinocytoza przebiegają z wytworzeniem się pęcherzyków powstających na skutek inwaginacji błony komórkowej w taki sposób, że otacza ona przyległą do błony cząstkę i zamyka w pęcherzyk.

Egzocytoza jest procesem odwrotnym do endocytozy i polega na wydzielaniu pęcherzyków oraz ich transporcie z przedziałów błonowych takich jak aparat Golgiego. Następnie pęcherzyk wraz z zawartością kierowany jest na zewnątrz komórki lub do lizosomów. Egzocytoza bierze udział w budowie i rozdysponowaniu błon komórkowych po podziale komórki oraz w sortowaniu białek.

---

Maja
Źródła http://www.biologia.net.pl/cytologia/transport-substancji-w-komorce.html
http://biotechnologia.pl/biotechnologia/transport-przez-blony-czesc-i-dyfuzja-dyfuzja-ulatwiona-transport-aktywny,617
http://biotechnologia.pl/biotechnologia/transport-przez-blony-czesc-ii-endocytoza-i-egzocytoza,485
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Endocytoza_typy.svg/1280px-Endocytoza_typy.svg.png
https://pl-static.z-dn.net/files/d65/de86856aaacee583096dbffee0564755.bmp
 http://www.biologia.net.pl/cytologia/osmoza.html