Oczy

Oczy mozaikowe charakterystyczne są dla stawonogów. Największą ilość fasetek zawierają prawdopodobnie oczy ważki, bowiem w jednym oku jest ich około 30 tysięcy.

STAWONOGI: 

to najliczniejszy typ zwierząt na naszej planecie. Do tej pory opisano ponad milion gatunków. Nazwa ta charakteryzuje zwierzęta które posiadają połączone stawami części ciała dzięki wyrostkom.

 

Główną cechą budowy stawonogów jest:

-   heteronomiczna segmentacja ciała (zespolenie segmentów w tagmy)
-   występowanie parzystych, członowanych odnóży (przednie pary przekształcone w narządy gębowe),
-   szkielet zewnętrzny, chitynowy pancerz, służy jako miejsce zaczepu mięśni, utworzony z płytek ruchomo połączonych ze sobą – sklerytów
-   zróżnicowanie mięśni w zespoły (wyłącznie mięśnie poprzecznie prążkowane)

-   hemocel, otwarty układ krążenia

-   zazwyczaj rozdzielnopłciowe i jajorodne

-   występowanie larw w rozwoju osobniczym (linienie w czasie wzrostu)

-   rozwój z przeobrażeniem zupełnym lub niezupełnym

 

OKO MOZAIKOWE

BUDOWA OKA ZŁOŻONEGO

"Oczy złożone, oczy mozaikowe, narząd zmysłu wzroku stawonogów. Oczy złożone zbudowane są z elementów zwanych ommatidiami, których w jednym oku może być do kilkudziesięciu tysięcy. Pojedyncze ommatidium ma kształt stożka, pokryte jest przejrzystą kutikulą (tworzącą rogówkę). Aparat dioptryczny ommatidium stanowią rogówka i stożki krystaliczne, podstawę ommatidium - komórki zmysłowe, które razem tworzą siatkóweczkę (retinulę). Wrażliwe na światło elementy komórek zmysłowych – sztyfciki, łączą się w jeden twór zwany rhabdom (element percepujący światło, w nim procesy fotochemiczne). Pigment występuje w komórkach siatkówki i komórkach pigmentowych otaczających aparat dioptryczny. Jeśli izolacja pigmentem jest dokładna to promienie świetlne nie przenikają z jednego ommatidium do drugiego (oczy apozycyjne). Obraz, który powstaje w nich jest obrazem składającym się z wielu punktów świetlnych, podobnym do obrazu na ekranie telewizora" [Żródło].

 

fasetka - podstawowy element morfologiczny w oku złożonym stawonogów zbudowany z soczewki, stożka skupiającego wchodzące do oka światło, z komórek wzrokowych oraz z komórek barwnikowych. Oko złożone z tysięcy ommatidiów określa się jako oko mozaikowe, gdyż pojedyncze ommatidium postrzega obraz punktowy i zarys przedmiotów jest sumą tych obrazów (mozaika). [Źródło] 

 

Oto znalezione na internecie schematy budowy oka złożonego:

 

 

Schmat budowy oka złożonego i pojedynczego ommatidium 

Źródło

 

 

Budowa oka złożonego, elementy
omatidium: 1- fasetki soczewek; 2- stożek;
3- komórki wzrokowe; 6- wypustka nerwowa.

Źródło

 

 

Źródło

 

 

(autor rysunku Nono64)

Budowa omatidium (fasetki):
A – rogówka,
B – stożek krystaliczny  (załamuje promienie światła wpadającego przez rogówkę i kieruje na światłoczułe elementy aparatu receptorycznego)
C i D – izolacja pigmentowa , (warstwa komórek zawierających substancje barwiące)
E – rabdom  (reagujący na światło pręcik wzrokowy [pałeczka wzrokowa])
F – komórka wzrokowa,
G – błona sitowa
H – nerw komórki wzrokowej

  

Liczba fasetek w oku złożonym różnych owadów:

• pszczoła (robotnica, królowa) -  3.500 do 4.500
• truteń - 9.000 do 9.500
• mrówka robotnica - 6
• mucha domowa - 4.000
• ważka - do 30.000 (40.000?)
• komar- kilkaset

Maja
Źródła  http://edupelzaki.pl/artykul,921,oczy-owadow-czyli-jak-widzi-mrowka-komar-mucha
 http://dziwowisko.pl/wp-content/uploads/2013/03/dziwne-owady-7a.jpg