Translate

niedziela, 18 marca 2018

Fizjologia Roślin - barwniki fotosyntetyczne i chlorofile

Barwniki fotosyntetyczne, barwniki asymilacyjne – grupa organicznych związków chemicznych, najczęściej pochodzenia lipidowego. Występują w specjalnych układach, głównie w komórkach zdolnych do przeprowadzania fotosyntezy. Odgrywają kluczową rolę w tym procesie - pochłaniają energię świetlną o określonej długości fali w celu zmagazynowania jej.

Chlorofile
Znalezione obrazy dla zapytania rośliny U roślin i zielonych glonów spotyka się kilka rodzajów chlorofili. Najważniejsze z nich to: "chlorofil a" oraz "chlorofil b", różnią się one nieznacznie budową chemiczną. W chloroplastach obydwa barwniki są zakotwiczone w błonach tylakoidów. Obydwa chlorofile absorbują głównie światło niebieskie i czerwone , przepuszczając światło zielone.

Karotenoidy
karoteny i ksantofile Ich zadaniem jest adsorbowanie światła w zakresie nieabsorbowanym przez chlorofile i przekazywanie energii na cząsteczki chlorofilu. Są to barwniki w kolorze żółto-czerwonym, silnie absorbujące niebieskie światło. Zabarwiają np. marchewkę i pomidora. W liściach barwa karotenoidów jest zazwyczaj maskowana zielonymi chlorofilami ujawnia się dopiero w dojrzewających owocach i jesiennych liściach. Karoteny służą jako barwniki pomocnicze i ochronne fotosyntezy. W organizmach zwierzęcych karoteny stanowią prekursory witaminy A.

Glony posiadają inne barwniki fotosyntetyczne – fikoerytrynę (krasnorosty) i fukoksantynę (brunatnice).

Maja
Źródła "Paszport Maturzysty Biologia" autorstwa Magdy Sobolewskiej, wydawnictwa eremis
 http://eszkola.pl/biologia/barwniki-fotosyntetyczne-i-fotosystemy-3447.html
 http://regiodom.pl/portal/ogrod/rosliny/jak-mokre-przedwiosnie-wplywa-na-rosliny

Pamięć

Pamięć jest zdolnością organizmy do przechowywania w układzie nerwowym organizmu i wykorzystywania ich do aktualnych i planowanych działań. Wyróżnia się kilka rodzajów pamięci.
Znalezione obrazy dla zapytania pamięćPamięć operacyjna umożliwia przechowywanie informacji przez czas niezbędny do wykonania danego zadania. Przejawia się na przykład w czasie liczenia, czytania tekstu, rozumienia mowy i uczenia się słówek w obcym języku. Pamięć długotrwała utrzymuje się u człowieka bardzo zróżnicowana. Może się utrzymywać przez miesiące i lata, natomiast ślady pamięci permanentnej zostają z nami na całe życie.
Ze względu na rodzaj przechowywanych informacji, w obrębie pamięci długotrwałej wyróżnia się jeszcze pamięć: opisową (deklaratywną) - odpowiadającą za znajomość zdarzeń, faktów, osób i przedmiotów ("wiedzieć kto, co") oraz pamięć nieopisową - odpowiadającą za znajomość procedur i sposobów postępowania ("wiedzieć jak").
Trudno jednoznacznie orzec, kiedy kończy się pamięć krótkotrwała, a zaczyna długotrwała. Według niektórych naukowców (Atkinson i Shriffin) pamięć krótkotrwała trwa tylko ok. 15 - 30 sekund. Z kolei pamięć długotrwała oznacza pamiętanie informacji i innych bodźców przez długi, czasami nieograniczony okres czasu. Pojemność pamięci krótkotrwałej określa się na ok. 7 (7 plus/minus 2) elementów. Oznacza to, że jeśli chcemy zapamiętać imiona nowopoznanych osób, to jednorazowo jesteśmy w stanie utrwalić imiona siedmiu z nich. Liczba elementów, jakie można zapamiętać na krótki czas różni się między ludźmi. Osoby w trakcie intensywnej nauki (np.uczniowie i studenci) „chłoną” informacje szybciej niż ludzie nie angażujący się tak bardzo w zapamiętywanie nowych wiadomości.
W zapamiętywaniu informacji pomaga powtarzanie. Nowych znajomych zapamiętamy lepiej, jeśli powtórzymy kilkakrotnie w myślach ich imiona.
 Hipokamp (hippocampus), położony w tylnej części przyśrodkowej powierzchni płata skroniowego, odgrywa kluczową rolę w mechanizmie pamięci.


Maja
Źródła http://www.neurogra.pl/trening-mozgu/pamiec/czym-jest
  "Paszport Maturzysty Biologia" autorstwa Magdy Sobolewskiej, wydawnictwa eremis
http://www.wiedzanet.pl/pamiec-fotograficzna-czym-jest-jak-dziala/

sobota, 10 marca 2018

Jak rośliny oszczędzają wodę?
Wszystkie życiowe reakcje zachodzące w komórkach roślin przebiegają w środowisku wodnym. Jej odpowiedni poziom warunkuje prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. W okresach suszy, przy niedoborze wody w środowisku, rośliny muszą tak gospodarować jej niewielkimi zasobami, by wystarczyło nie tylko na przeżycie, ale również na wydanie nasion i wykiełkowanie.
Oszczędzanie wody nie jest procesem wymyślonym przez człowieka. W toku ewolucji i stopniowego przystosowywania się do warunków panujących na Ziemi przyroda wytworzyła wiele rozwiązań pozwalających roślinom na przeżycie w miejscach, gdzie woda jest „towarem” deficytowym. Rozwiązania te skupiają się przede wszystkim na gromadzeniu wody i ograniczaniu jej strat. Człowiek obserwując przystosowania roślin może naśladować je przy opracowywaniu strategii i technologii służących oszczędzaniu wody.
Gromadzenie wody
Technikę tę stosują rośliny, które rosnąc w suchych warunkach, mają okresowy dostęp do wody, głównie pochodzącej z opadów deszczu. Rośliny takie gromadzą wówczas wodę w swoich tkankach, by wykorzystać ją w okresach suchych. Woda może być gromadzona w różny sposób:
  • w częściach nadziemnych (w liściach lub łodygach), w których obecna jest specjalnie do tego celu przystosowana „tkanka wodna”. Organy zawierające „tkankę wodną” są grube i mięsiste, o charakterystycznym kulistym lub walcowatym kształcie. Rośliny takie nazywamy „sukulentami”. Takimi roślinami w naszej florze są np.: rojniki,
  • w częściach podziemnych (w bulwach, cebulach lub kłączach). Woda gromadzona jest tutaj stopniowo w trakcie sezonu wegetacyjnego razem z substancjami zapasowymi. Rozwiązanie to umożliwia przetrwanie najgorszego (najbardziej suchego) okresu i rozpoczęcie wegetacji natychmiast po pojawieniu się warunków bardziej sprzyjających. Rośliny takie nazywamy „geofitami”. W naszych warunkach technikę tę wykorzystują również rośliny, które rozpoczynają wegetację bardzo wczesną wiosną, np. krokusy.
Sprytne pozyskiwanie wody
Tę technikę stosują rośliny, które rosną w warunkach o dużych dobowych wahaniach temperatury, w wyniku których pojawiają się okresowe mgły. Wykorzystują zjawisko skraplania się pary wodnej w postaci drobnych kropelek rosy, którą wychwytują zanim zostanie osuszona przez promienie słońca. Takie rośliny posiadają specjalne przystosowania:
    Podobny obraz
  • gęste, długie włoski pokrywające znaczną powierzchnię rośliny. Skraplająca się rosa osadza się na włoskach i jest wchłaniana przez roślinę. Taką technikę stosują np. sasanki,
  • charakterystyczny kształt liści przypominający miseczki. Takie liście mają np. przywrotniki,
  • specjalne bruzdy na łodydze ułatwiające spływanie skroplonej wody w sąsiedztwo korzeni. Dzięki temu spływająca po łodydze woda trafia bezpośrednio w sąsiedztwo korzeni. Takie bruzdy posiada większość kaktusów.
Ograniczenie strat
Tę zasadę stosuje większość roślin rosnących w miejscach o ograniczonej wilgotności. Dla roślin oznacza to przede wszystkim ograniczenie naturalnego parowania z powierzchni liści. Aby to osiągnąć stosują kilka sprytnych zasad:
  • zmniejszenie powierzchni liści poprzez ich specjalne przekształcenia, np. w kolce jak u kaktusów czy krótkie i grube łuski, często ułożone w gęstą rozetę, jak u skalnic,
  • pokrycie powierzchni liści warstwą zabezpieczającą w postaci wosku. Wosk zapobiega nadmiernemu parowaniu i chroni liść (lub owoc) jak krem ochronny stosowany przez ludzi,
  • ograniczenie liczby aparatów szparkowych i ich zagłębienie w grubej skórce, dzięki czemu mogą one spełniać swoją funkcję bez dodatkowych strat wody na skutek parowania,
  • pokrycie liści gęstym kutnerem (filcowato splątane włoski), który chroni roślinę przed zimnem (rośliny wysokogórskie), ale również przed nadmiernym parowaniem, silnym słońcem lub wysuszającym wiatrem (rośliny pustynne). Rośliny pokryte kutnerem mają charakterystyczny wygląd, są matowe, najczęściej białe, srebrzyste lub szare. Najbardziej znanym przedstawicielem tego typu roślin jest szarotka alpejska.
Podpatrując przyrodę możemy wiele się nauczyć i wykorzystać roślinne wynalazki dla własnych potrzeb. Zastosujmy wszystkie roślinne pomysły (gromadzenie wody na zapas, odzyskiwanie i uzdatnianie wody innej niż podziemna, ograniczanie strat i oszczędzanie wody, która jest do dyspozycji) i korzystając z nowoczesnych technologii racjonalnie, gospodarujmy tym największym skarbem na Ziemi.


Maja